10 sierpnia 1218, w Inowrocławiu
Konrad książę mazowiecki i kujawski potwierdza nadanie swego dziada dla Hugona Bucza jego wnukowi Marcinowi Grabcowi.
AGAD, Zbiór Dokumentów Pergaminowych, nr 6423
Wyd.: Codex diplomaticus et commemorationum Masoviae generalis, wyd. J. K. Kochanowski, Warszawa 1919, nr 200
Pieczęć Konrada I, księcia mazowieckiego, kujawskiego
Pieczęć konna I (około 1206 ? – 1222 / 23).
SIGILLVM . CONRADI . DVCIS . POLONIAE – napis majuskułą w otoku oddzielony od pola obwódką zamkniętą na początku i końcu napisu.
W polu pieczęci rycerz na koniu galopującym w lewo. Rycerz z odkrytą głową (?), w obficie drapowanej szacie, w prawej ręce trzyma włócznię z proporcem, a w lewej tarczę (?); płachta proporca przedziela koniec i początek napisu. Rząd koński ozdobiony wisiorami.
Opis z książki S. K. Kuczyńskiego, Pieczęcie Książąt mazowieckich, Wrocław 1978, nr 2
Ilustracje: 
Littera suspecia.
1218, JUNIVLADISLAVIAE,
Innomine ( sic ) patris et filjj et spiritus sanctj, amen Quoniam ea que aguntur in tempore non decent ( sic ) jn obljvjonem mjgrare cum tempore Inde est quod ego C dux quyauje et Mazovje factum memoria dignum presentj pagjna jn futura transmjsj tempora Notum igitur facjo, quod Martjnus grabihc nepos feljcjs memorje hugonjs, qui cognomjnatus est bucr, homjnes quosdam judicjo ujnctos in antjcum reduxit serujcjum, quod dicjtur spudounjcj, jn quo princjpibus tenebantur polonje, quos ecjam auus meus prefato h in tujtu ( sic ) probitatis contulit et posteritatj ipsius vnde ego donacjonem predictj auj mejbolezlauj ratam habens, ecjam iudicjum tempore mej actum presentj pagina confirmauj Actum coram pincerna meo Zuentozlauo filjo pribizlauj et Subjudjce meo perto filio Gostjzlauj Golegeiije Sub testibus talibus videlicet Laurencjo subcamerario, Alardo preposito de ecclesia sanctj Michaelis, Wloltone ( sic ) filio gozlauj Lasota sub agazone Wencezlauo filio tuardozlaj, qui hoc uolumen scripsit Niculone filio voyzlauj thoma sacerdote et alio Gismaro Lausone filio vencezlauj Jacobo capellano domine, burcardo filjo aronjs Gotpoldo uero et sarconecamerarjo ( sic ) formam, sub qua fides prestanda fujt, dictandj commisimus Crjuosudo pedagogo ducjs bolezlauj bosejone altero pe dagogo ducjs Zemoujtj Albrico et Rosdalone filijs predzlauj Zuentozlauo et predzlauo filiis boguzlauj, velizlauo filio Adlardj Johane ( sic ) filjo Zulizlauj Obezano filio paulj bosejone filio bosej, Alberto filio Johannis de halin Abraam filjo Menere, sub tezaurarjo domauyone, vito camerarjo, petro aljo camerario Mirenta aljo camerarjo Johanne diujte cum filjo herborto filio Vitjconjs, Mendricho toljma judjce pacozlauj Nomina autem horum rustjcorum hec sunt, quos de ecclesia predicta M eduxit bratos et vogen filjj Posdorconjs Gostek filius Zulente Nedabis filius Piruosonis Saloba et boley filii Strosonjs Zuliuy filius Zeouelic Mirogneu et Goltal ( sic ) filii Jarogneus ( sic ) bogumilus filius Lubaue pouira et vnoss filii Mecosonis Malostric et Delis filij brudonis Raduanus filius Zulestrinuss
( sic ) Kloz cum filiis Nomona autem aliorum sunt hec, quos Bolelius suo judicio antjco, quos tempore ducjs Kazimirj iudicauerat, eos eodem tempore fide sua damnauit piuona cum filijs Rospuchj cum frater filii Nesebudj Kadzouym et draconem cum filiis Johannem filium Radosonjs, buzam filium gugoronis Actum in Wladizlau nouo, duce egrotante, anno ab incarnacjone dominj M CC XVIII quarto idus augustj principatus nostrianno XIX.
Dokument podejrzany
1218 r., Inowrocław
W imię ojca i syna i ducha świętego amen. Ponieważ rzeczy, które dzieją się obecnie nie powinny odejść w zapomnienie wraz z upływem czasu, stąd ja, C[onrad], książę Kujaw i Mazowsza czyn godny zapamiętania tej karcie na zawsze zawierzam. Podaję więc do wiadomości, że Marcin Grabihc, wnuk świętej pamięci Hugona z przydomkiem Bucr, ludzi związanych przez sąd przywrócił do dawnej służby, która się nazywa spudounjcj, którą są winni książętom polskim. Ich także dziad mój ze względu na uczciwość dał wspomnianemu Hugonowi i jego następcom. Stąd ja donację wspomnianego mego dziada Bolesława zatwierdzając, także postanowienie powzięte teraz poniższym dokumentem potwierdzam. Działo się to przed podczaszym Świętosławem, synem Przybysława i podsędkiem Piotrem, synem Gościsława Golegeiije w obecności następujących świadków: Wawrzyńca, podkomorzego, Alarda, prepozyta z kościoła św. Michała, Wloltona, syna Gozlauj, Lasoty, podkoniuszego, Wacława, syna Twardosława, który to pismo spisał, Mikułona, syna Wojsława, Tomasza, księdza i drugiego Gismara, Lausona, syna Wacława, Jakuba, kapelana księcia, Burcharda, syna Arona, Gotpolda i Sarcona szambelana. Ułożenie dokumentu, okazując tym swoje do niego zaufanie, powierzyliśmy Krzywosądowi, wychowawcy księcia Bolesława, Bosejona, innego wychowawcy księcia Ziemowita, Albryka i Rosdalona, synów Przecława, Świętosława i Przecława, synów Bogusława, Welisława, syna Adlarda, Jana, syna, Sulisława, Obezana, syna Pawła, Bosejona, syna Boseja, Alberta, syna Jana z Halina, Abrama, syna Menera, podskarbiego, Domawiona, Wita, szambelana, Piotra, drugiego szambelana, Mirenty, innego szambelana, Jana Bogacza z synem, Herborta, syna Witicona, Mendrzycha Tołmy, sędziego, Pakosława. Imiona tych wieśniaków, których ze wspomnianego kościoła M. wyprowadził, są następujące: Bratos i Wogen, synowie Pozderki, Gostek, syn Sulenty, Nedabis, syn Pirwosona, Saloba i Bolej, synowie Strosona, Zuliuy, syn Zeowelika, Mirogneu i Goltal, synowie Jarogniewa, Bogumił, syn Labawy, Powira i Wnos, synowie Mekosona, Malostrik i Delis, synowie Brudona, Radwan, syn Sulestrinusa, Kloc z synami. Imiona zaś innych, których Bolesław skazał swym postanowieniem wcześniejszym (tych sądził w czasach księcia Kazimierza), są następujące: Piwon z synami, Rospuch z bratem, synowie Nesebuda, Kadzow i Drako z synami, Jan syn Radosona, Buza, syn Gugorona. Działo się to we Wladizlau Nowym czasie choroby księcia, roku od wcielenia pańskiego MCCXVIII w czwarte idy sierpniowe, w XIX roku naszego panowania.
[1232-1233]
Konrad książę mazowiecki i kujawski zwraca Michałowi biskupowi kujawskiemu wieś Chełmce, sprzedaje mu wieś Kicko i zamienia wieś Bątkowo.
Zbiór Dokumentów Pergaminowych, nr 6420
Wyd.: Codex diplomaticus et commemorationum Masoviae generalis, wyd. J. K. Kochanowski, Warszawa 1919, nr 327
Pieczęć Konrada I , księcia krakowskiego, mazowieckiego
Pieczęć konna IV (1231 ? – 1234 ?).
+ [………..] DVCIS CRACOVIE 7 MAZOVIE napis majuskułą w otoku, w podwójnej obwódce, częściowo nieczytelny z powodu ubytku; znak skrótu na ET.
W polu pieczęci rycerz na koniu galopującym w prawo. Rycerz w zbroi, w stożkowatym hełmie z nosalem, w prawej ręce trzyma proporzec na włóczni, a w lewej podłużną, zwężającą się ku dołowi tarczę, przy boku miecz. Ostrze włóczni wkomponowane w legendę.
Opis z książki S. K. Kuczyńskiego, Pieczęcie Książąt mazowieckich, Wrocław 1978, nr 7
Ilustracje: 
(dokument) oraz 
pieczęć
In nomine domini nostri Jesu Christi. Cum cursus temporis sit instabilis, et facta, que in tempore fiunt, instabilia probantur, nisi scriptorum et sigillorum munimine sint roborata.
Hinc est, quod ego dux cunradus ,heres ( sic ) Mazouie et Cuyauie, considerans dominam uxorem meam, uillam que chelmci uocatur, suasu malorum hominum ab ecclesia alienasse , ipsius anime periculo compassus, meo consilio ipsam uillam Mychaeli Episcopo et ecclesie sancte, cujus bonis fuerat conquisita, restituere maturaui ; addidi etiam omnem iuris plenitudinem, quam eadem domina in ipsa uilla se possedisse asserebat. Commutationem autem, quam cum iam prefato episcopo de baucov ( sic ) et de Bantkov feci, inuiolatam conseruari statui, et uillam Vilcocize ( contuli ) cum omni suo iure exceptis duabus urnis Mellis, meo usui reseruatis et quia alteram uillam, que Kydsco uocatur, iuxta Chelmce habui ne alique molestie ex ea episcopalibus erumpant, et ipsam iam dicto episcopo et ecclesie pro quinquaginta Marcis argenti examinati uendidi iure hereditario et perpetuo possidendam cum riuulis et lacubus eidem uille annexis. Hec acta sunt hiis testibus presentibus: Duce Bolezlao et Duce Kazimyro Petro episcopo Mazouiensi, Bogusa palatino Johanne lupi filio Alberto Wladizlauiensi castellano Berewoldo preposito CancellarioWilhelmo Custode Petro et Johanne Scolastico et coram pluribus ecclesiasticis et secularibus personis. Et ut hoc scriptum stabile et inuiolatum permanet horum sigillorum munimine roboraui.
W imię pana naszego Jezusa Chrystusa. Ponieważ czas przemija i dzieła, które teraz się dzieją, zostaną zapomniane, jeśli nie zostaną uwiecznione za pomocą pisma i potwierdzone pieczęcią, stąd ja, książę Konrad, dziedzic Mazowsza i Kujaw, uważając, że moja żona za podszeptem złych ludzi, wieś, która nazywa się Chełmiec, kościołowi zabrała, drżąc przed tym, co grozi jej duszy, moim postanowieniem postanowiłem przywrócić tę wieś biskupowi Michałowi i świętemu kościołowi, z którego dóbr powstała. Dodałem także jej wszystkie prawa, które owa księżna będąc w jej posiadaniu zdobyła. Zamianę zaś Baukowa i Bantkowa, którą z już wspomnianym biskupem uczyniłem, potwierdzam, i wieś Wilkocice dodaję z wszystkimi jej prawami, oprócz dwu kadzi miodu zarezerwowanych do mego użytku. A aby jakieś szkody dla biskupa nie powstały z tego powodu, że inną wieś, Kydsco, obok wsi Chełmiec posiadam, i ją wspomnianemu biskupowi sprzedałem za 50 marek srebra w wieczne posiadanie, razem z rzeczkami i stawami przynależnymi tej wsi. Działo się to w obecności następujścych świadków: księcia Bolesława i księcia Kazimierza, Piotra, biskupa mazowieckiego, Boguszy, palatyna, Jana, syna Wilka, Alberta, kasztelana włocławskiego, Berewolda, prepozyta, Wilhelma, kanclerza, Piotra, kustosza i Jana, scholastyka i w obecności wielu osobistości świeckich i duchownych. I aby to pozostało na zawsze niezmienione potwierdzam to powagą pieczęci.
2 maj 1239, w Płocku
Bolesław książę mazowiecki potwierdza sprzedaż wsi „Doiasdovo” przez Cur’a i Józefa za 7 grzywien. (łac.)
AGAD, Zbiór dokumentów pergaminowych nr 6433
Wyd.: Codex diplomaticus et commemorationum Masoviae generalis, wyd. J. K. Kochanowski, Warszawa 1919, nr 388
Pieczęć Bolesława I, księcia mazowieckiego, sandomierskiego
Pieczęć konna I ( 1230 – 1241 ? )
+ S BOLEZLAI DVCIS MAZOVIE SANDOMIRIE – napis majuskułą w otoku w podwójnej obwódce.
W polu pieczęci rycerz na koniu biegnącym stępa w prawo. Rycerz w zbroi, w stożkowatym hełmie z nosalem, w prawej ręce trzyma włócznię z trójstrefowym proporcem, a na lewym ramieniu wypukło profilowaną tarczę. Ostrze włóczni wkomponowane w legendę.
Opis z książki S. K. Kuczyńskiego, Pieczęcie Książąt mazowieckich, Wrocław 1978, nr 9
Ilustracja: 
B. dei gracia dux mazouie omnibus Christi fidelibus imperpetuum .Notum sit || omnibus tam presentibus quam subsequentibus, quod cur ( sic ) et Jozeph eme || runt hereditatem, que wlgo doiasdouo dicitur, a mymrido fili || o nynognevy consanguineis eius non contradicentibus,pro VIItem || marcis argenti et medja iure hereditario possidendam Cuius || rei sunt hij testes Barto Windinus dapifer frater eius Johannes Pa || uel Nicholaus starceuo Petrus subcamerarius, Clymas subiudex Bozei Andreas sasini Guernos Pacozlauus capel || lanus Petrus subcancellarius Factum in Plocsk in festo Sigis|| mundj regis, anno abincarnacione (sic) domini M° CC° XXX° nono.
B[olesław] z łaski bożej książę Mazowsza wszystkim wierzącym w Chrystusa na zawsze. Niech będzie wiadomym wszystkim tak obecnym jak przyszłym, że Kur i Józef kupili wieś, która nazywa się Dojazdowo, od Mymrida, syna Niongniewa, za zgodą krewnych, za 7 i pół marki srebra z prawem dziedziczenia. Świadkami byli: Barto, Windinus, stolnik, brat jego Jan, Paweł, Mikołaj Starcewo, Piotr, podkomorzy, Klimas, podsędek, Bożej, Andrzej, Sasin, Guernos, Pakosław, kapelan, Piotr, podkanclerzy. Dane w Płocku, w święto króla Zygmunta, roku od wcielenia pańskiego MCCXXX dziewiątego.
1244, w Płocku
Bolesław książę mazowiecki nadaje klasztorowi w Czerwińsku wieś Powielin. (łac.)
AGAD, Zbiór dokumentów pergaminowych nr 6436
Wyd.: Codex diplomaticus et commemorationum Masoviae generalis, wyd. J. K. Kochanowski, Warszawa 1919, nr 447
Pieczęć Bolesława I, księcia mazowieckiego
Pieczęć konna II ( 1241 ? – 1248 )
+ / S BOLEZLAI DVCIS MAZOVIE – napis majuskułą w otoku w podwójnej obwódce.
W polu pieczęci rycerz na koniu biegnącym stępa w lewo. Rycerz w zbroi, w stożkowatym hełmie z nosalem, w prawej ręce trzyma trójstrefowy proporzec rozwinięty w kierunku jazdy, a na lewym ramieniu wypukłą, częściowo widoczną tarczę.
Opis z książki S. K. Kuczyńskiego, Pieczęcie Ksiżąt mazowieckich, Wrocław 1978, nr 10
Ilustracje: 
(dokument) oraz 
pieczęć.
Notum sit uniuersis presentibus et posteris hanc paginam inspecturis, quod nos B(oleslaus), diuina prouidencia dux Mazouie, pro salute anime nostre contulimus villam,que uulgo Pouelino || dicitur, cum incolis eius, qui nobis asscripticia pertinebant seruitute chenobio (sic) Ciruenensi iure perpetuo possidendam et quia inprimo (sic) priuilegio collacionis eius || familias incolarum, quot uel que essent, scribe (re i – ) gnorauimus cum eciam eis liberi aliqui cohabitassent eas in hac confirmacionis membrana nominatim || poni voluimus, quarum (sic) numerus et nomina sunt hec: Malostrig cum filio nomine Stoan Redalo (?) Valis Posk (sic) et frater eius Wnor Scrupis Domast Sedlis || cum duobus filiis, Gock et Bezug, Sulc cum duobus filiis, Janis et Volis Nedabil Nered cum duobus, Nedabil et Pouirsa Kido filiolus Nered Sdan cum || duobus fratribus, Nedabil et Domas Pusa cum filio Mals Krostauc (sic) Marcin Hec autem confirmacio et predictarum familiarum asignacio (sic)facta est inplocsk (sic) anno gracie || Mill. C° C. XL°. IIII° , vib interfuerunt nobiles uiri et honesti Andreas prepositus plocensis Jacobus, Wratizlauus, Petrus, Vitalis capellani curie Petrus thesaurarius || Damianus filius Benic Petrus filius Christini, Johannes subiudex Jacobus filius Borim. Et ut hec (sic) datum firma uigeret stabilitate, presens scriptum nostri sigilli munimine dignum duximus roborandum.
Niech będzie wiadomym wszystkim obecnym jak przyszłym, którzy to pismo oglądać będą, że my, Bolesław, dzięki bożej opatrzności książę Mazowsza, dla zbawienia duszy naszej darowujemy wieś Powielino wraz z jej mieszkańcami, którzy należeli do nas jako przypisańcy, klasztorowi czerwińskiemu na wieczne posiadanie. Ponieważ z nimi kilku wolnych mieszkało, a w pierwszym przywileju kolacji nie wymieniliśmy przypisanych mieszkańców, w tym dokumencie potwierdzającym z imion wymienić ich chcemy: Malostrig z synem Stoan, Redalo, Walis, Posk i brat jego Wnor, Skrupis, Domast, Sedlis z dwoma synami, Gok i Bezug, Sulc z dwoma synami, Janisem i Wolisem, Nedabil, Nered z dwoma synami, Nedabil i Powierża, Kido syn Nereda, Sdan z dwoma braćmi, Nedabil i Domas, Pusa z synem Malsem, Krastauk, Marcin. To potwierdzenie i potwierdzenie tych nazwisk miało miejsce w Płocku, roku łaski MCCXLIIII, gdzie obecni byli duchowni i świeccy: Andrzej, prepozyt płocki, Jakub, Wracisław, Piotr, Vitalis, kapelanie dworu, Piotr, skarbnik, Damian syn Benika, Piotr syn Krystyna, Jan, podsędek, Jakub syn Borzyma. A aby to nadanie trwało wiecznie pismo to pieczętujemy naszą pieczęcią.
1246, w Czerwińsku
Bolesław książę mazowiecki zwalnia wieś Osmolino, własność klasztoru w Czerwińsku od danin książęcych zwanych narzaz i podworowe (łac.)
AGAD, Zbiór dokumentów pergaminowych nr 6438
Wyd.: Codex diplomaticus et commemorationum Masoviae generalis, wyd. J. K. Kochanowski, Warszawa 1919, nr 463
Ilustracja: 
Bolezlaus dei gracia dux Mazouie Notum esse volumus vniuersis quod nos ob. diuine || gracie compensacionem fratribus de Cyruensk iure perpetuo contulimus in villa eorum ,que dicitur Osmolino || omne n a r z a s et p o d w o r o u e in dulgentes (sic) eis waccam porcum pernam, kyzam || et arietem conferimus eciam eisdem fratribus in eodem osmolino Cmethones iudicare et Casto || res in terminis ei attinentibus circumquaque possidendos pro nostra nostrorumque successorum || legitimorum salute Qui vero hanc donacionem nostram racionabilem ritamque violauerit || in dignacionem ( sic) omnipotentis dej et beate virginis Marie prorsus se sciat in cursurum (sic) || Testes huius nostre donacionis sunt Criuosud pincerna Jascoldus Dobrogost Msci || uug sub iudex Thesim (?) Stephannus (sic) Jascoldus filius Viti Petrus sub dapifer || Damianus Nicolaus filius dobrogostonis Syroslaus Jacobus sacerdos Jaccobus (sic) Coritowo Item Jaccobus (sic) C o r i t k o Miroslaus Cappellanus Nicolaus Capellanus || Jaccobus minutor et alij quam plurimi fide digni Actum et datum in curia Hospitalis ecclesie Cyruenensis Anno gracie M°. C° C°. XL°. V° I.
Bolesław, z łaski bożej książę Mazowsza. Podajemy do wiadomości wszystkich, że my, w podziękowaniu za łaski boże, przyznajemy klasztorowi w Czerwińsku na zawsze w ich wsi Osmolino cały narzaz i podworowe, a także bydło, świnie, szynkę, czopowe, owce i bobry w granicach im przysługujących. Pozwalamy także tym braciom w owym Osmolinie sądzić kmieci. Wszystko to czynimy dla naszego i naszych potomków zbawienia. Kto by zaś tę donację rozumną i uroczystą pogwałcił, niech wie, że zdaje się na niełaskę wszechmogącego Boga i Niepokalanej Dziewicy Marii. Świadkami naszej donacji są: Krzywosąd, cześnik, Jascoldus, Dobrogost, Mściwój, podsędek, Thesim, Stefan, Jascoldus, syn Wita, Piotr, podstoli, Damian, Mikołaj, syn Dobrogosta, Żyrosław, Jakub, ksiądz, Jakub z Korytowa, także Jakub Korytko, Mirosław, kapelan, Mikołaj, kapelan, Jakub, minutor, i wielu innych godnych wiary. Działo się to i zostało spisane w budynku szpitala kościoła w Czerwińsku, roku łaski MCCXLVI
Tłumaczenia mgr Agnieszka Jabłonka