Brody

Brody były główną rezydencją jednego z największych wodzów I Rzeczypospolitej oraz jednego z najbogatszych magnatów kresowych, wojewody sandomierskiego, hetmana wielkiego koronnego, kasztelana krakowskiego, księcia Świętego Cesarstwa Rzymskiego Stanisława Koniecpolskiego, który ok. 1633 r. wzniósł tu twierdzę typu holenderskiego, a także rozbudował i ufortyfikował całe miasto. Trzecią żoną hetmana została Zofia z Opalińskich (ur. ok. 1620 r.), którą Koniecpolski, mężczyzna ponad pięćdziesięcioletni poślubił w 1646 r. Magnat zmarł niedługo po ślubie, 11 III 1646 r., a przyczyną zgonu była prawdopodobnie choroba nerek, której nabawił się w tureckiej niewoli, choć w źródłach można znaleźć wzmianki o przedawkowaniu afrodyzjaku. W staropolskich księgach metrykalnych z parafii Brody znajduje się zapis zgonu Stanisława Koniecpolskiego określonego jako Castellanus Cracoviensis, Magnus Dux Regni Poloniae.

Żółkiew

W księgach z Żółkwi pojawia się szereg wzmianek związanych z kolejnymi właścicielami miasta: Daniłowiczami, Sobieskimi, Radziwiłłami. Wpisów dotyczących wydarzeń związanych bezpośrednio z tymi rodzinami jest stosunkowo niewiele; ich (także królewscy) przedstawiciele pojawiają się natomiast wielokrotnie jako rodzice chrzestni dzieci urodzonych w rodzinach szlacheckich zamieszkałych na terenie parafii żółkiewskiej. W czasach Żółkwi radziwiłłowskiej, obok członków tej rodziny jako chrzestni wymieniani są także Zamoyscy, Rzewuscy czy Braniccy.

W podsumowaniu jednej z ksiąg, będącym swego rodzaju kroniką parafii zanotowano: 1674. 29 7bris. Król Jan do krztu trzymał Machometę. Bardzo często, gdy na rodziców chrzestnych proszeni byli wielmoża, magnaci, choć przyjmowali tę rolę, nie zawsze stawiali się osobiście na każdą z uroczystości. Ich obowiązek spełniały „per procura” inne osoby. Wydaje się jednak, że król Jan, który uczynił z Żółkwi jedną ze swych stałych siedzib, osobiście brał udział w tej uroczystości chrztu, którą prowadzący metryki odnotował następująco: 29 Septe[mbris]. Ad[modum] R[everen]d[u]s Albertus Połanecky Praepositus Żołkieviensis publico baptisavit Josephum, quondam Sectae Mahometanae virum, quem e sacro fonte levabant P[at]rini SERENISSIMUS JOANNES TERTIUS REX POLONIAE cum Magnifica D[omi]na Barbara Grabianczyna.

Chrzest mahometanina z udziałem króla polskiego w 1674 r. znalazł się w kronice parafii obok innych ważnych dla parafii wypadków mających miejsce w okresie prowadzenia metryk z lat 1632-1674. W kolejnych księgach jako asystujący przy chrztach pojawiają się także: żona króla Jana III, Maria Kazimiera de La Grange d’Arquien, jego synowie Konstanty i Jakub Ludwik, kolejni właściciele Żółkwi, następnie Radziwiłłowie.

Buczacz

W księgach staropolskich z Buczacza znajduje się niezwykle ciekawy wpis dotyczący Johanna Georga Pinsla lub Jana Jerzego Pinzla/Pinsla (zm. pomiędzy 1761 a 1762), rzeźbiarza i snycerza pochodzenia niemieckiego lub czeskiego, jednego z najwybitniejszych rzeźbiarzy okresu rokoka działających w Rzeczypospolitej, a na pewno najwybitniejszego przedstawiciela tzw. lwowskiej rzeźby rokokowej. O samym Pinslu informacje są bardzo wyrywkowe i niepewne. Tym bardziej cenny jest zachowany w księdze parafii przy kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, ufundowanym przez Mikołaja Bazylego Potockiego zapis ślubu Pinsla z wdową Marianną Kieytową 13 V 1751 r. Pinsel określony jako altaris sculptor zapisany został pod nazwiskiem Pilse.

Takie samo nazwisko (lub Pilze) widnieje w akcie chrztu jego pierwszego syna Bernarda (4 VI 1752).

W akcie chrztu syna Antoniego (3 VI 1759) zapisany został jako Pilznow (te formy nazwisk wskazują, że być może artysta ten pochodził z Pilzna w Czechach).

Do potwierdzonych źródłowo dzieł Jana Jerzego Pinsla należą: kamienna grupa przedstawiająca św. Jerzego walczącego ze smokiem oraz kamienne figury świętych Leona i Atanazego na fasadzie katedry Św. Jura we Lwowie, drewniane rzeźby ołtarzowe w Monasterzyskach (zachowana jedna figura: Lwowska Galeria Sztuki), także jedna z rzeźb z lwowskiego kościoła trynitarzy (drewniany model figury św. Joachima, Lwowska Galeria Sztuki). Rzeźby Pinsla cechuje silna ekspresyjność i dynamika, dominująca w stylistyce lwowskiego ośrodka rzeźbiarskiego, którą Pinsel zapoczątkował; na tej podstawie przypisuje się rzeźbiarzowi wiele innych dzieł. Twórczość Pinsla zupełnie zapomniana w XIX w. „reaktywowana” została w dwudziestoleciu międzywojennym poprzez badania nad warsztatem rzeźbiarza przeprowadzone przez historyków lwowskich.