SEJM
Sejm Czteroletni (zwany również jako Sejm Wielki) to sejm Rzeczypospolitej obradujący od 6 października 1788 do 29 maja 1792 r. w Warszawie. Drugiego dnia obrad w sejmie zawiązano konfederację sejmową, marszałkiem konfederacji koronnej został referendarz koronny Stanisław Małachowski (dnia poprzedniego wybrany na marszałka sejmu), marszałkiem konfederacji litewskiej został generał artylerii litewskiej, ks. Kazimierz Nestor Sapieha. Zgodnie z aktem konfederacji w sejmie nie obowiązywało liberum veto, decyzje podejmowano przez aklamację lub przez głosowanie większością głosów.
Sejm odbył 565 sesji, w czasie których uchwalił ok. 500 praw. W obradach wzięło udział ok. 530 posłów i senatorów, z których znaczna część później uczestniczyła w Powstaniu kościuszkowskim, walczyła w Legionach Dąbrowskiego, organizowała Księstwo Warszawskie. Od rozpoczęcia obrad sejm debatował w gorącej atmosferze politycznej, przesyconej nastrojem patriotycznym, antyrosyjskim i proreformatorskm. Na początku obrad sejm koncentrował się na obalaniu starego porządku, ustanowionego na sejmie rozbiorowym (1773-1775) i kontrolowanego przez ambasadora rosyjskiego Otto Magnusa Stackelberga. Jedną z pierwszych decyzji sejmu była uchwała z 20 października 1788 r. o powiększeniu wojska do 100 tys. (z 18, 5 tys.). Kolejno zniesiono Departament Wojskowy Rady Nieustającej (3 XI 1788) i całą Radę Nieustającą (19 I 1789), postrzegane jako narzędzie panowania rosyjskiego. Następnie sejm rozpoczął budowę podstaw nowego ustroju. Na początku 1789 r. zwiększył podatki z królewszczyzn, uchwalił podatki od dochodów z dóbr ziemskich i duchownych. W listopadzie 1789 r. powołał komisje porządkowe cywilno – wojskowe. 29 III 1790 r. zawarł sojusz obronny z Prusami. Od 16 XII 1790 r. sejm obradował w podwojonym składzie posłów. 3 maja 1791 r. uchwalił „Ustawę Rządową”, nazwaną od dnia uchwalenia Konstytucją 3 Maja. Była ona pierwszą ustawą zasadniczą w Europie, a drugą na świecie. Konstytucja obowiązywała około roku i w tym czasie uzyskała aprobatę większości narodu. W ostatnim roku obrad kontynuowano prace ustawodawcze rozwijające ramowe normy Konstytucji. Sejm, zawieszony 29 V 1792 r. na skutek rozpoczętej wojny polsko-rosyjskiej, ponownie nie został zwołany.
Po trzecim rozbiorze I Rzeczypospolitej (w 1795 r.), w okresie zaborów, Sejm Czteroletni i Konstytucja 3 Maja nabrały znaczenia symboli. Pamięć o nich miała duże znaczenie dla utrzymania i rozbudzania ducha narodowego i świadomości polskiej.
Po odzyskaniu niepodległości w II Rzeczypospolitej (1918-1939) 3 maja był świętem narodowym. 6 IV 1990 r. sejm Rzeczypospolitej Polskiej przywrócił święto państwowe 3 Maja. Wrócono też do idei wypełnienia wotum narodu z okresu Sejmu Czteroletniego - budowy świątyni. W 2002 r. w Warszawie na Polach Wilanowskich rozpoczęto wznoszenie sanktuarium - Świątyni Opatrzności Bożej.
