Stara działalność archiwum

Ogólna ocena warunków i wyników pracy AGAD w 2013 r.

Zasób AGAD wg stanu z końca 2013 r. liczył 314.775 j.a.

Posiedzenia Komisji Metodycznej – 5 posiedzeń.

Zebrania naukowe – 5 zebrań.

Rada Naukowo-Programowa – 1 zebranie.

W zakresie zabezpieczenia zasobu archiwalnego

  • mikrofilmowanie 136.139 tys. klatek
  • skanowanie „zabezpieczające” przez Sekcję Reprografii i Digitalizacji, AGAD 11.196 tys. + dla użytkowników 21.259 tys.
  • skanowanie zewnętrzne 760 tys. skanów;
  • projekt mikrofilmowania poloników w archiwach ukraińskich – 40.006 klatek;
  • projekt skanowania poloników w archiwach ukraińskich – 87.228 skanów;
  • projekt skanowania poloników w archiwach estońskich – ok. 65.000 skanów.

W zakresie konserwacji zasobu archiwalnego

Kontynuowano działania mające na celu poprawę warunków przechowywania archiwaliów oraz likwidowanie bezpośrednich zagrożeń dla zasobu archiwalnego. Celom tym służyły: dezynfekcja i remont magazynów oddziału II i III, zmiana regałów w magazynach oddziału III, kontynuowanie odkurzania i przepakowywania archiwaliów we wszystkich oddziałach, paginowanie archiwaliów i oznaczanie ich znakami własnościowymi. Kontynuowano kompleksowe prace nad przeglądem, czyszczeniem, zabezpieczaniem i dokumentowaniem stanu zachowania ksiąg ziemskich i grodzkich z oddziału I. Dla obiektów wypożyczanych przygotowywano szczegółową dokumentację stanu oraz montaże ekspozycyjne. Wprowadzono zasadę badań biologicznych i przeglądów stanu zachowania wszystkich archiwaliów, które mają być przyjęte do zasobu AGAD oraz archiwaliów przeznaczonych do digitalizacji. Prace konserwatorskie koncentrowały się na przygotowaniu archiwaliów do ekspozycji na wystawach (dokumenty tureckie, archiwalia na wystawę z okazji rocznicy powstania styczniowego oraz wytypowane na wystawę z okazji wybuchu I wojny światowej). Ważnym zadaniem było też konserwatorskie przygotowanie archiwaliów (Metryka Koronna) do digitalizacji. W miarę możliwości prowadzono prace konserwatorskie podjęte przy wytypowanych jednostkach.

  • Konserwacja i przepakowanie archiwaliów tureckich (wystawa, lista „Pamięć Świata”, wypożyczenie na wystawę do Stambułu) 24 j.a.;
  • Kontynuacja konserwacji i zabezpieczania pieczęci przy dokumentach pergaminowych – 170 pieczęci;
  • Kontynuacja przepakowania ksiąg ziemskich i grodzkich (pudła na wymiar) 2500;
  • Archiwum Radziwiłłów, dział V – zabezpieczanie w jednostkowych opakowaniach alkalicznych 1798 j.a. oraz 530 pudeł;
  • Przygotowanie konserwatorskie Metryki Koronnej do skanowania – 290 j.a.
  • Konserwacja kartografików – 2 j.a.
  • Przepakowania i czyszczenie zasobu oddziału II – 27.178 j.a. i oddziału III – 2058 j.a.

W zakresie udostępniania zasobu archiwalnego i wydawania urzędowych potwierdzeń

  • udostępniono 24.150 j.a.
  • 5582 odwiedzin w Pracowni Naukowej
  • 1710 kwerend + 288 informacje o zasobie AGAD i udostępnianiu.
  • na stronie internetowej AGAD udostępniono 182 inwentarze archiwalne opracowane zgodnie ze standardem EAD.
  • udostępniono on-line w PN (wi-fi) 10.157 j. a.
  • 651 urzędowych potwierdzeń (odpisy, zaświadczenia, uwierzytelniania).
  • lekcje archiwalne oraz pokazy dla studentów i grup szkolnych – 15 (325 osób).

W zakresie ewidencjonowania zasobu archiwalnego

  • Archiwum ma łącznie 389 baz danych, w których jest ponad 500 tys. rekordów.
  • Prowadzenie i uzupełnianie baz danych: SEZAM, MIKROFILM, FILMIK, SUMA – 8804 rekordów.
  • Melioracja 336.596 rekordów w innych archiwalnych bazach danych.

Wydano drukiem tom XX czasopisma „Miscellanea Historico-Archivistica”.

Wystawy i pokazy archiwalne:

  • Wystawa „Mors sola victris, gloria victis – Śmierć jedynym zwycięzcą, chwała zwyciężonym”, zorganizowanej z okazji 150. rocznicy wybuchu powstania styczniowego. Wystawa była prezentowana w AGAD do 21 stycznia do 8 lutego 2013 r. Łącznie obejrzało ją 750 osób. Potem była pokazana w AP Suwałki, AP Lublin z oddziałem w Kraśniku, AP Płock, AP Kalisz oraz w Narodowym Muzeum Historii Republiki Białorusi w Mińsku. W uroczystości wziął udział szef Kancelarii Prezydenta RP minister Jacek Michałowski oraz białoruski wiceminister kultury Wasil Czernik. Wystawa towarzyszyła polsko-białoruskiej konferencji naukowej na temat powstania styczniowego, zorganizowanej w Ambasadzie RP w Mińsku.
  • Wystawa „Viribus Unitis? Polscy parlamentarzyści w monarchii habsburskiej 1848-1918” zorganizowana we współpracy z NDAP i Stacją Naukową PAN w Wiedniu. Wystawa była prezentowana od 13 do 29 marca 2013 r.
  • Wystawa okolicznościowa (23 IV 2013) dla uczestników konferencji naukowej „Siedemset lat Warszawy” zorganizowanej przez Instytut Historii PAN oraz Towarzystwo Miłośników Historii w Warszawie. Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego. Na wystawie zaprezentowano najstarsze dokumenty dotyczące dziejów Warszawy.
  • Pokaz faksymile rękopisu Konstytucji 3 Maja z okazji 222. rocznicy jej uchwalenia (3 V 2013). Podczas prezentacji odtworzono tekst Ustawy Rządowej odczytywany przez lektora oraz wyświetlono filmową wersję wykładu prof. Anny Grześkowiak-Krwawicz, historyka myśli politycznej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, na temat zachowanych rękopiśmiennych egzemplarzy konstytucji.
  • Noc Muzeów (Noc Turecka) w AGAD (18 V 2013) – zaprezentowano unikatowe i bogato zdobione dokumenty sułtańskie i inne dokumenty tureckie z okresu od XV do XVII w. Odbyły się też pokazy, zajęcia tematyczne związane ze stosunkami polsko-tureckimi oraz koncerty muzyki tureckiej. Noc Muzeów w AGAD zorganizowano we współpracy z Ambasadą Turcji w Polsce. Przed rozpoczęciem pokazów dla publiczności, odbyło się spotkanie ambasadorów zaproszonych do obejrzenia dokumentów sułtańskich przez Yusufa Ziya Özcana, ambasadora Republiki Turcji w Polsce. Podczas Nocy Muzeów AGAD odwiedziło 1152 widzów.
  • Wystawa okolicznościowa dla uczestników konferencji „Od traktatu kaliskiego do pokoju oliwskiego. Polsko-krzyżacko-pruskie stosunki dyplomatyczne w latach 1343–1660” (24 V 2013). Zaprezentowano najważniejsze traktaty polsko-krzyżackie i polsko-pruskie przechowywane w zasobie AGAD, w tym pokój w Raciążku (1404), pierwszy pokój toruński (1411), drugi pokój toruński (1466), traktat krakowski (1525) i pokój oliwski (1660).
  • Wystawa pt. „Edukacja doby staropolskiej”, na której zaprezentowano akta Komisji Edukacji Narodowej. Ponadto odbyły się pokazy filmu i dokumentów multimedialnych pt. „Konstytucja 3 Maja” oraz prezentacja multimedialna pt. „Skanowanie Metryki Koronnej” przygotowana we współpracy AGAD i Polskiego Towarzystwa Heraldycznego. Czynny był także punkt informacyjny Stowarzyszenia Miłośników Dawnych Dokumentów „Archivum Patriae” przy AGAD, w którym można było uzyskać porady konserwatorskie na temat „Jak zabezpieczyć archiwum rodzinne”. Pokazy zorganizowano z okazji Międzynarodowego Dnia Archiwów (8 VI 2013), tzw. IV Warszawskiego Pikniku Archiwalnego. W siedzibie AGAD pokazy przygotowały także inne archiwa podległe Naczelnemu Dyrektorowi Archiwów Państwowych (AAN, NAC, APW i APDOP w Milanówku). Podczas pikniku AGAD odwiedziło 255 osób.
  • AGAD włączyło się w cykl imprez popularno-naukowych organizowanych w ramach XVII Festiwalu Nauki. Przygotowano wystawę „Wokół odsieczy wiedeńskiej 1683”, ilustrującą relacje polsko-tureckie w XVII w., a także lekcje festiwalowe dla grup szkolnych, m.in. na temat tureckiej sztuki zdobienia papieru.
  • Pokaz archiwaliów dla archiwistów z archiwów państwowych i zakładowych Republiki Łotewskiej, prezentacja dokumentów związanych z Inflantami oraz prelekcja dotycząca organizacji i struktury AGAD
  • Pokaz archiwaliów dla archiwistów z OBWE: 25 osób z różnych krajów należących do OBWE – w takcie konferencji archiwistów OBWE odwiedziło AGAD, gdzie zaprezentowano wybór dokumentów pokazujących kontakty Rzeczypospolitej z różnymi krajami Europy i Azji.
  • Pokaz archiwaliów tureckich dla grupy z różnych ministerstw z Turcji, w ramach przygotowywania obchodów 600-lecia nawiązania stosunków dyplomatycznych polsko-tureckich (15 osób)

Konferencje naukowe

  • Międzynarodowa konferencja „Od traktatu kaliskiego do pokoju oliwskiego. Polsko-krzyżacko-pruskie stosunki dyplomatyczne w latach 1343–1660”, zorganizowana we współpracy z Niemieckim Instytutem Historycznym w Warszawie (24-25 V 2013). W konferencji wzięli udział historycy i archiwiści z ośrodków naukowych w Polsce (Gdańsk, Kraków, Lublin, Olsztyn, Poznań, Szczecin, Toruń, Warszawa), Niemczech (Berlin, Bochum, Hamburg, Mainz, Marburg) i Szwajcarii (Neuchâtel).
  • V konferencja z cyklu Polonica w zbiorach państw nadbałtyckich (28 XI 2013). Tematem obrad był „Gdańsk a Rzeczpospolita w okresie staropolskim”.

Promocje działalności AGAD

  • Prezentacja projektu pod nazwą Redite ad fontes – źródła wspólnej pamięci. Księgi metrykalne z zasobu AGAD on-line (17 IV 2013). Na stronie internetowej AGAD udostępniono ponad 850 tys. skanów akt metrykalnych z lat 1590–1911 powstałych na terenach dawnej Rzeczypospolitej, które obecnie znajdują się za wschodnią granicą Polski. W uroczystości wzięli udział szefowie państwowych służb archiwalnych Polski – prof. Władysław Stępniak i Ukrainy – Olga Ginzburg.
  • Konferencja prasowa z udziałem Bogdana Zdrojewskiego, ministra kultury i dziedzictwa narodowego oraz prof. Władysława Stępniaka, naczelnego dyrektora archiwów państwowych (26 VI 2013), na której ogłoszono wpisanie na Światową Listę Programu UNESCO „Pamięć Świata” dwóch polskich obiektów, tj. przechowywanych w AGAD polsko-tureckich traktatów pokojowych oraz zbiorów Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu (Biblioteki Polskiej i Muzeum Adama Mickiewicza w Paryżu).
  • Prezentacja projektu Digitalizacja Metryki Koronnej (27 XI 2013) połączona z dyskusją na temat możliwości bazy danych połączonej z funkcjami wyszukiwawczymi opartymi na języku XML (standard EAD). Zaprezentowano ok. 500 tomów Metryki Koronnej, w tym 200 tomów serii Wpisów (Inscriptionum), zdigitalizowanych przez Polskie Towarzystwo Heraldyczne, znajdujących się na serwerze Towarzystwa oraz 300 tomów pozostałych serii Metryki Koronnej, zdigitalizowanych przez AGAD. W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych oraz warszawskiego środowiska naukowego (50 osób).
  • Profil AGAD na portalu Facebook w grudniu 2013 r. miał ponad 1900 aktywnych użytkowników; a na stronie internetowej AGAD odnotowano ponad 108 tys. wizyt.

Plan pracy Komisji Metodycznej AGAD w 2014 r.

Lp Osoba Zespół Typ Komisji Data Oddział
1 D. Lewandowska Rada Ministrów Księstwa Warszawskiego końcowa I / II II
2 A. Wardzińska Sąd Kryminalny w Warszawie (inwentarz po melioracji) końcowa I / II II
3 A. Zyskowski Generalne Dyrektorium. Departament Prus Południowych. Dział I końcowa I / II II
4 M. Kulecki Propozycja opracowania ksiąg grodzkich i ziemskich na przykładzie elektronicznej wersji księgi grodzkiej brańskiej z zasobu Narodowego Archiwum Historycznego Białorusi w Mińsku wstępna IV I
5 R. Jankowski AR. Rękopisy Biblioteczne końcowa IX III
6 W. Cieślakowska AGWil. Allegata kasowe- melioracja i wprowadzenie inwentarza do bazy danych końcowa IX III
7 S. Postek, R. Zakrzewska Akta gmin wyznania mojżeszowego (inwentarz po melioracji) końcowa IX II
8 T. Żuchowski AGWil. Biuro Centralne Augustowej Potockiej końcowa IX VI
9 J. Zawadzki Nabytki Oddziału III końcowa X III
10 P. Piłat Towarzystwo Kredytowe Ziemskie śródkomisja X IV
11 M. Próba AR Dział II – dokumenty z XVII w. końcowa XI III
12 E. Babańczyk AR Dział XXIII – melioracja i wprowadzenie inwentarza do bazy danych końcowa XI III
13 M. Michalska KWM /RGW. Wydział Wojskowy końcowa XI II

Zebrania naukowe zaplanowane w 2014 r.

Lp. Autor Tytuł referatu Data
1 Jarosław Zawadzki Krąg rodzinny Jana (Iwana) Wyhowskiego, hetmana zaporoskiego, wojewody kijowskiego luty
2 Anna Czajka Problemy konserwatorskie w procesie digitalizacji archiwaliów marzec
3 Janusz Grabowski Elita umysłowa na dworze i w kancelarii książąt mazowieckich (II poł. XV w. – 1526) kwiecień
4 Jerzy Gaul Publikacja i wystawa w rocznicę wybuchu I wojny Światowej maj
5 Anna Czajka Archiwa w krajach Wschodu. Archiwa Osmańskie w Istambule. Archiwa w Bangladeszu czerwiec
6 Małgorzata Osiecka Biblioteka Komisji Przychodów i Skarbu wrzesień
7 Urszula Kacperczyk Poselstwo polskie w Madrycie w okresie Sejmu Wielkiego październik
8 Janusz Grabowski Władcy mazowieccy w opinii Jana Długosza listopad
9 Michał Kulecki Sumaryzacja Metryki Koronnej z czasów króla Stefana Batorego listopad
10 Tomasz Żuchowski Budowa kościoła w Wilanowie, w latach 1858-1872 w świetle źródeł z zasobu AGAD grudzień

Zebrania naukowe odbywają się we wtorki o godzinie 14; wstęp wolny.

Wszelkie zmiany terminów ogłaszane są na FB